Op grond van de Wet Arbeid Vreemdelingen (Wav) is het werkgevers verboden om vreemdelingen arbeid te laten verrichten zonder tewerkstellingsvergunning. In de praktijk betekent dit voor u als vervoerder dat indien u een Bulgaar of Roemeen voor u laat rijden, dat een boete van € 8.000,= per geval zal kunnen opleveren. Op deze manier lopen boetes al snel op tot enkele tienduizenden euro’s.

De Arbeidsinspectie legt deze boetes op en is veelal onverbiddelijk. Dat uw chauffeurs vanaf de Nederlandse vestiging direct de grens over gaan doet er niet aan af dat de arbeid in Nederland is verricht. Ook het gegeven dat ze elders in dienstbetrekking zijn en u de chauffeurs slechts inleent, betekent nog niet dat u niet als werkgever wordt aangemerkt. De huidige Wav hanteert een ruim en feitelijk werkgeversbegrip. Ook het excuus dat ze om hun tijd te doden in hun eigen tijd even een pot verf pakte om de loods te schilderen, zal bij de Arbeidsinspectie niet op clementie kunnen rekenen.

De invoering van de bestuurlijke boete en de ruime interpretatie van de Wav heeft er dan ook toe geleid dat niet alleen het aantal opgelegde boetes, maar ook de hoogte er van enorm is gestegen. In 2010 zijn door de Arbeidsinspectie in het kader van de Wav 2.146 boeterapporten opgemaakt. In totaal zijn bij de Wav-overtredingen 2.397 personen illegaal tewerkgesteld. Hiervan is ongeveer 25% afkomstig uit Bulgarije, 12% uit China, 9% uit Turkije en 6% uit Roemenië. Het boetebedrag dat in 2010 is opgelegd voor Wav-overtredingen bedraagt € 32,1 miljoen en daarmee vormt de Wav, in vergelijking tot de totale boetequota van € 42,6 miljoen, verreweg de grootste bron van inkomsten voor de Arbeidsinspectie.

Opvallend is echter dat de Arbeidsinspectie in 2010 van de € 32,1 miljoen aan opgelegde boetes slechts € 16,9 miljoen incasseerde. Dit kan verschillende oorzaken hebben, maar één van die oorzaken is dat een boete die aanvankelijk werd opgelegd uiteindelijk niet hoeft te worden betaald. Voornaamste overweging die in de jurisprudentie is te vinden, is dat de Arbeidsinspectie er lang niet altijd in slaagt om het ruime ‘werkgevers- en arbeidsbegrip’ te bewijzen. Er moet meer zijn dan alleen een vermoeden dat ten behoeve van de werkgever arbeid is verricht. Uit het boeterapport moet blijken dat er werkzaamheden zijn verricht en dat de verrichte werkzaamheden ook ten behoeve van de bedrijfsvoering zijn. Er moeten concrete werkzaamheden zijn waargenomen die als arbeid kunnen worden beschouwd en juist daar kampt de Arbeidsinspectie nog wel eens met bewijsproblemen. Helaas zullen er ook een aantal boetes niet betaald worden omdat er een aantal bedrijven failliet gaat...

Procederen tegen de Arbeidsinspectie is de enige weg om een Wav-boete te matigen of ongedaan te krijgen. De Arbeidsinspectie staat in zijn algemeenheid niet open voor onderhandelingen over de hoogte van de op te leggen boete. Ondanks de enorme bedragen die met de bestuurlijke boete in het kader van de Wav gepaard kunnen gaan, zal het dus zeker lonen om het boeterapport eens aan een grondige inspectie te onderwerpen.